Papierowy żółw
Scenariusze i ćwiczenia

Papierowy żółw

Gady Karpat – siedliska wodne i mokradłowe
Cel:

Poszerzenie wiedzy o żółwiu błotnym, gatunku o znaczeniu europejskim.

Treść:

Dyskusja oraz wykonanie papierowych żółwi w celu zapoznania uczniów z europejskim żółwiem błotnym. Zaangażowanie w zajęcia dodatkowo przyczyni się do ukształtowania pozytywnej postawy wobec tego gatunku.

Aranżacja sali:

Normalna, z ławkami

Wiek:
7 - 12
Przedmiot:
Biologia Przyroda Edukacja wczesnoszkolna Plastyka
Potrzebne materiały:

Karta pracy nr 34, nożyczki, klej i kredki, kolorowy obrazek lub zdjęcie żółwia błotnego jako model

Instrukcja postępowania

  1. Przygotuj kolorowy obrazek lub zdjęcie żółwia błotnego oraz kartę pracy nr 34 dla każdego ucznia, skopiowaną na grubą kartkę papieru.
  2. Aby zachęcić uczniów do aktywnego uczestnictwa, zapytaj ich, czy ktoś z nich trzyma w domu żółwia. Stopniowo skieruj rozmowę na temat żółwia błotnego.
  3. Rozdaj uczniom karty pracy. Poproś, aby pokolorowali żółwia zgodnie z modelem. Następnie poproś ich o wycięcie wszystkich części: skorupy, głowy, ogona, dwóch przednich nóg i dwóch tylnych nóg (w sumie 7 części). Każdy uczeń wykonuje z nich swojego papierowego żółwia zgodnie z instrukcjami przekazanymi przez nauczyciela. W przypadku pracy z młodszymi uczniami zalecamy, aby nauczyciel wykonał własnego żółwia razem z klasą.

    Skorupa: Nałóż klej na obrysowane linią przerywaną wypustki (wystające ze skorupy) i przyklej je od dołu do przylegających do nich wyciętych krawędzi danego fragmentu skorupy. W ten sposób skorupa staje się wielowymiarowa.

    Głowa: Nałóż klej na obrysowane linią przerywaną wypustki (wystające z przodu i po bokach głowy) i przyklej je od dołu do przylegających do nich wyciętych krawędzi danego fragmentu głowy. Za pomocą obrysowanej linią przerywaną wypustki na szyi przyklej głowę do skorupy od dołu, około 2 cm od jej krawędzi (zwróć uwagę aby przykleić głowę z odpowiedniej strony skorupy, patrz rysunek).

    Ogon: Nadaj ogonowi odpowiedni kształt tak, aby był nieco wielowymiarowy i przyklej go do skorupy (ok. 2 cm od jej krawędzi) od dołu, wykorzystując obrysowaną linią przerywaną wypustkę u jego nasady.

    Nogi: Nadaj kształt przednim i tylnym nogom, aby stały się wielowymiarowe i przyklej je do wnętrza skorupy (ok. 2 cm od jej krawędzi) za pomocą obrysowanych linią przerywaną wypustek. Upewnij się, że są przyklejone z odpowiedniej strony. Użyj obrazka jako pomocy.

  4. Na koniec uczniowie wykorzystują model do rozmowy na temat budowy ciała żółwia błotnego,
    jego trybu życia, potencjalnych zagrożeń itp.

Papierowy żółw

Informacje dla nauczycieli

Żółw błotny (Emys orbicularis) - jest gatunkiem rodzimym dla krajów karpackich. Żyje głównie na nizinach, ale można go znaleźć również na wysokości do 700 m n.p.m. Dlatego żółwia tego można uznać za gatunek występujący w Karpatach.

Żyje w jeziorach, starorzeczach i na bagnach. W ciągu dnia lubi wygrzewać się na zwalonych pniach drzew wystających z wody lub na kamieniach przy brzegu. Jest drapieżnikiem, na lądzie żywi się chrząszczami, dżdżownicami i innymi bezkręgowcami, a w wodzie mięczakami, owadami, żabami i chorymi lub rannymi rybami.

Posiada ubarwienie ciała od ciemnobrązowego do czarnego. Kończyny, głowa, szyja i ogon są często pokryte żółtymi plamkami chociaż u samców głowa i szyja jest zwykle bez plamek. Tęczówka oka u dojrzałych samców jest brązowa lub czerwonoruda, u samic i niedojrzałych samców – żółtawa [przyp. red.]. Samica jest również większa (długość skorupy 16–25 cm) od samca (13–18 cm).

W warunkach panujących w krajach karpackich żółw błotny zimuje od października/listopada do kwietnia, a gody trwają od maja do czerwca. W lipcu samica żółwia składa 2–8 (20) jaj w piaszczystej ziemi.

Gatunek ten jest zagrożony m.in z powodu niszczenia jego siedlisk. Żółw błotny jest objęty dyrektywą siedliskową i krytycznie zagrożony w wielu krajach. (Niebezpieczne dla żółwia błotnego są też introdukcje obcych gatunków żółwi, które mogą być rezerwuarem groźnych chorób i pasożytów oraz konkurować z nim o zasoby. W Polsce żółw błotny jest gatunkiem objętym ochroną ścisłą i wymagającym ochrony czynnej.

W naszym kraju żółw błotny nie jest notowany na terenie Karpat. Na stronie https://natura2000.gdos.gov.pl/wytyczne-i-poradniki, dostęp 06.06.2006 r. można znaleźć szczegółowe informacje na temat wielu gatunków objętych dyrektywą siedliskową, w tym ich zasięgi występowania w Polsce [przyp. red.]).

Projekt współfinansowany

Projekt "Świat Karpat" jest dofinansowany ze środków Mechanizmu Finansowego EOG 2014-2021 w ramach programu: „Środowisko, Energia i Zmiany klimatu”
Fundusze Europejskie