bezkręgowce
Bielzia coerulans

Pomrów błękitny

Pomrów błękitny

Systematyka

Typ: Mięczaki (Mollusca)

Gromada: Ślimaki (Gastropoda)

Rząd: Trzonkooczne (Stylommatophora)

Rodzina: Pomrowiowate (Limacidae)

Status ochrony

Ślimak nie podlegający w Polsce ochronie gatunkowej. Na światowej czerwonej liście IUCN posiada status LC (Least Concern) – gatunek najmniejszej troski.

Rozmieszczenie

Gatunek występuje głównie w Karpatach ale został znaleziony również na pojedynczych stanowiskach poza Karpatami (np. w Niemczech, Słowacji i Ukrainie). W Polsce spotykany w Karpatach do wysokości 1900 m n.p.m. (w Tatrach).

Siedlisko

Zamieszkuje przede wszystkim lasy liściaste i iglaste, a także zarośla kosodrzewiny w piętrze subalpejskim. Prowadzi naziemny tryb życia, kryjąc się w miejscach wilgotnych, pod murszejącymi pniami oraz kamieniami. Po deszczu spotkać go można również na otwartej przestrzeni (np. na górskich szlakach).

Zagrożenia

Zagrożeniem dla tego gatunku jest, podobnie jak dla wielu innych, niszczenie siedlisk. Pomrów błękitny bywa też dość często rozdeptywany przez turystów, zwłaszcza na bardziej uczęszczanych szlakach. Wędrując po górach zwracajmy zatem uwagę również na niewielkie zwierzęta, które nie mają szansy uciec przed podeszwami naszych butów. Dokładne przyjrzenie się powierzchni ziemi, kałużom, kwiatom, źdźbłom traw umożliwi nam odkrycie niezwykle różnorodnego świata bezkręgowców.

Morfologia i biologia

Pomrów błękitny jest dużym, lądowym ślimakiem o długości do 140 mm. Podobnie jak inni przedstawiciele rodziny pomrowiowatych, posiada wydłużone ciało oraz muszlę zredukowaną do ukrytej pod płaszczem płytki. Dorosłe osobniki charakteryzują się pięknym niebieskim, niebieskofioletowym lub niebieskozielonym ubarwieniem. Zdarzają się też brązowe oraz czarne formy barwne. Młode osobniki nie są tak efektownie ubarwione – zwykle ich ciało jest żółtobrązowe z ciemnymi pasami. Podeszwa (spodnia strona nogi) u dojrzałych i młodocianych ślimaków najczęściej jest bladożółtawa lub biaława. Pomrowy żywią się grzybami, porostami oraz różnymi częściami roślin np. owocami poziomek. Dorosły osobnik składa raz w życiu od 30 do 80 jaj (w okresie od lipca do sierpnia) i wkrótce potem ginie. Młode wylęgają się po około 3 tygodniach. Hibernują młodociane osobniki, które dojrzałość osiągają mniej więcej po roku.

Ciekawostki

  • Ślimaki o zredukowanej i niewidocznej z zewnątrz muszli, takie jak pomrów błękitny, nazywane są ślimakami nagimi. Ślimaki o niezredukowanej muszli nazywamy ślimakami skorupowymi.
  • Michael Bielz, austro-węgierski malakolog (malakologia – nauka zajmująca się badaniem mięczaków), w roku 1847 jako pierwszy opisał omawiany gatunek ślimaka nadając mu nazwę Limax coerulans czyli po prostu ślimak błękitny. Syn Michaela, Eduard Albert Bielz, który poszedł w ślady ojca i również został malakologiem, w 1851 r. utworzył nowy rodzaj Bielzia i przeniósł do niego opisany przez Michaela gatunek, noszący od tej chwili nazwę Bielzia coerulans.
  • Pomrów błękitny jest przedstawicielem rodziny pomrowiowatych, do której zaliczamy również m.in. pomrowa wielkiego (Limax maximus). Pomrów wielki jest w Polsce gatunkiem obcym pochodzącym prawdopodobnie z rejonu Morza Śródziemnego, z którego za pośrednictwem człowieka, jako gatunek synantropijny, rozpowszechnił się na całym świecie. Nie stanowi zagrożenia dla naturalnych biocenoz natomiast jest uznawany za szkodnika w przydomowych ogrodach i magazynach warzyw.

Projekt współfinansowany

Projekt "Świat Karpat" jest dofinansowany ze środków Mechanizmu Finansowego EOG 2014-2021 w ramach programu: „Środowisko, Energia i Zmiany klimatu”
Fundusze Europejskie