Leucojum vernum
Śnieżyca wiosenna
Systematyka
Gromada: Rośliny naczyniowe (Tracheophyta)
Klasa: Magnoliopsida
Rząd: Szparagowce (Asparagales)
Rodzina: Amarylkowate (Amaryllidaceae)
Status ochrony
Roślina podlega w Polsce częściowej ochronie gatunkowej. Na światowej czerwonej liście IUCN posiada status LC (Least Concern) – gatunek najmniejszej troski. Na Polskiej czerwonej liście paprotników i roślin kwiatowych (2016 r.) posiada status NT (Near Thretened) czyli gatunek bliski zagrożenia.
Rozmieszczenie
Środkowa i południowa Europa. W Polsce głównie w Karpatach Wschodnich (w Bieszczadach, podgatunek L. vernum subsp. carpaticum) i w Sudetach (podgatunek L. vernum subsp. vernum), poza górami na Nizinie Śląskiej.
Zagrożenia
Podobnie jak w przypadku wielu innych gatunków uprawianych jako rośliny ozdobne, również śnieżyca jest zagrożona przez zbieranie kwiatów oraz wykopywanie roślin na naturalnych stanowiskach i ich sprzedaż bądź przenoszenie do ogrodów.
Morfologia i biologia
Śnieżyca wiosenna jest niewielką rośliną wieloletnią, o wysokości do 30 cm. Zakwita bardzo wcześnie (marzec, kwiecień). Z kulistej cebuli wyrastają 1 lub 2 bezlistne łodygi oraz 2, 3 lub rzadko 4 liście odziomkowe. Liście są żywozielone, równowąskie, szerokości do 13 mm. Dzwonkowate, wonne kwiaty (długości około 3 cm) zwieszają się pojedynczo (rzadziej podwójnie) na szczycie łodygi. Okwiat nie jest zróżnicowany na kielich i koronę, posiada 6 białych działek z żółtozieloną plamką blisko szczytu. Kwiaty są owadopylne. Owocem jest mięsista, kulistawa, żółtozielona torebka. Oprócz nasion, śnieżyca może się też rozmnażać przez wytwarzane pod ziemią cebule przybyszowe.
Ciekawostki
- Śnieżycę wiosenną można pomylić, z należącą do tej samej rodziny amarylkowatych, śnieżyczką przebiśnieg (Galanthus nivalis). Pokrój roślin jest podobny ale po bliższym przyjrzeniu się kwiatom można szybko odróżnić od siebie te dwa gatunki. U przebiśniegów działki okwiatu są nierówne natomiast u śnieżycy wszystkie działki okwiatu są równe, z żółtozieloną plamką pod szczytem. Ponadto liście śnieżyczki przebiśnieg są szarozielone natomiast śnieżycy wiosennej żywozielone.
- Śnieżyce wiosenne podobnie jak przebiśniegi są uprawiane jako rośliny ozdobne. Poza terenami, na których posiada stanowiska naturalne, są też miejsca gdzie występuje jako uciekinier z upraw.
- Zawiera różne trujące alkaloidy. Niektóre z nich są wykorzystywane w medycynie m.in. w leczeniu chorób związanych z uszkodzeniem nerwów obwodowych. Surowcem zielarskim są wysuszone i sproszkowane cebule.
