Świat Karpat - podręcznik do edukacji ekologicznej

Grzyby

Autor: Soňa Ripková
Recenzent: Anna Ronikier

Hygrocybe pratensis.pngOcena muraw jest zwykle oparta na występowaniu roślin naczyniowych. Jednakże grzyby są również uważane za dobre wskaźniki wartości przyrodniczej tych siedlisk. Dotyczy to w szczególności przedstawicieli takich rodzajów jak dzwonkówka (Entoloma), gęsianka (Dermoloma) i wilgotnica (Hygrocybe), a także np. wilgotniczki papuziej (Gliophorus psittacinus) i kopułka łąkowego (Cuphophyllus pratensis). Typowe są tu również taksony z rodziny goździeńcowatych (Clavariaceae) np. rodzaje goździeniec (Clavaria) i goździeńczyk (Clavulina) oraz z rodziny łęgowatych (Geoglossaceae) np. rodzaj włosojęzyk (Trichoglossum). Zwykle nie widać ich na pierwszy rzut oka, ponieważ rosną wśród wysokich roślin, ale gdy uklękniemy i zajrzymy pomiędzy źdźbła traw, możemy odkryć kolorowy świat grzybów łąkowych. Spośród nich najpiękniejsze są wilgotnice, dzięki swoim jaskrawym, cukierkowym barwom: żółtym, pomarańczowym, czerwonym, karminowym czy zielonym. Goździeńczyki są zazwyczaj żółte i jeszcze bardziej intrygujące ze względu na ich niezwykły kształt przypominający palce. Podobnie ukształtowane włosojęzyki są natomiast całkowicie czarne.

Oprócz wyżej wymienionych wskaźników, na łąkach i pastwiskach występuje kilka innych gatunków, na przykład pieczarka łąkowa (Agaricus campester), która jest bardzo podobna do powszechnie znanej pieczarki dwuzarodnikowej (A. bisporus), a także czasznica tatrzańska (Calvatia turneri), która często rośnie na wysokogórskich murawach.

Trichoglossum hirsutum.pngOgólnie rzecz biorąc, siedliska trawiaste ulegają silnym wpływom działalności człowieka. W Karpatach najbardziej typowa jest działalność pasterska. Stada bydła, owiec i koni produkują duże ilości obornika, który stanowi korzystne podłoże dla wielu grzybów, takich jak żółta, śluzowata łysiczka łajnowa (Stropharia semiglobata) czy kołpaczek blady (Panaeolus semiovatus). Grzyby rosnące na oborniku nazywane są koprofilnymi.

Stropharia semiglobata.pngRośliny naczyniowe łąk i pastwisk są siedliskiem wielu mikroskopijnych grzybów pasożytniczych, takich jak np. tworzące pomarańczowe lub brązowe plamy na liściach rdze m.in. rdza zbożowa (Puccinia graminis), a także infekujące zalążnie traw buławinki np. buławinka czerwona (Claviceps purpurea) powodująca chorobę zwaną sporyszem zbóż i traw. Produkujące ciemnobrązową, proszkowatą masę zarodników, gatunki z rzędu Urocystidales spotkamy z kolei na liściach np. Urocystis poae, a często także wewnątrz kwiatów. Godnym uwagi grzybem zasiedlającym jak dotąd wyłącznie Karpaty jest Microbotryum minuartiae, żyjący w kwiatach mokrzycy Minuartia recurva.

Pobierz pełną wersję w PDF

Świat Karpat

Podręcznik do edukacji ekologicznej

Projekt współfinansowany

Projekt "Świat Karpat" jest dofinansowany ze środków Mechanizmu Finansowego EOG 2014-2021 w ramach programu: „Środowisko, Energia i Zmiany klimatu”
Fundusze Europejskie