Bóbr jest największym gryzoniem europejskim (masa ciała dorosłego osobnika może osiągnąć do 30 kg, długość z ogonem do 140 cm). Nie występuje dymorfizm płciowy co oznacza, że samiec i samica nie różnią się wyglądem zewnętrznym. Cechą charakterystyczną bobra jest płaski, szeroki, pokryty pseudołuskami ogon, który jest magazynem tłuszczu, a podczas pływania pełni rolę steru. Dzięki bogatemu ukrwieniu ogon ułatwia również termoregulację. Przednie kończyny są krótkie, drobne i chwytne, natomiast tylne są masywne, silne, posiadają palce połączone błoną pławną i służą do pływania. Futro bobra jest gęste, błyszczące i miękkie o barwie od płowej przez brązową po prawie czarną. Linienie następuje raz w roku w okresie od maja do lipca. Bobry bardzo dbają o swoje futro, codziennie dokładnie je czyszczą i smarują wydzieliną gruczołów odbytowych, która zapobiega przemakaniu.
Bobry są wodnolądowymi zwierzętami roślinożernymi prowadzącymi najczęściej nocny tryb życia. Żyją w pobliżu wody w niewielkich grupach rodzinnych (para dorosłych i ich młode, tegoroczne oraz jedno- i czasem dwuletnie). Są zasadniczo gatunkiem monogamicznym co oznacza, że pary łączą się ze sobą na całe życie (bobry mogą żyć nawet do 20 lat). Warto tutaj podkreślić, że monogamia jest u ssaków bardzo rzadka i spotykana u zaledwie 5% tych zwierząt. Pora godowa przypada u bobrów na miesiące zimowe (styczeń i luty). Ciąża trwa około 100 dni, samica rodzi raz w roku, w maju lub czerwcu, najczęściej od 2 do 4 młodych, którymi opiekują się wszyscy członkowie rodziny. Młode osobniki przebywają w norze około 5 tygodni, po tygodniu potrafią już pływać jednak nurkować zaczynają dopiero po 2 miesiącach gdyż wcześniej nie mogą zamykać nozdrzy ani otworów usznych. Dojrzałość płciową osiągają w 3 lub 4 roku życia.
Bobry są terytorialne ale wielkość terytorium jest zmienna i zależy od rodzaju siedliska i dostępności bazy pokarmowej. Zmienia się także w czasie – im dłużej jakieś terytorium jest zasiedlone i lepiej przystosowane przez bobry do ich potrzeb – tym z roku na rok jest mniejsze. Terytoria znakowane są poprzez pozostawianie na kopczykach budowanych z mułu tzw. stroju bobrowego i\lub wydzieliny gruczołów odbytowych (analnych), co ma przede wszystkich odstraszać ewentualnych intruzów ale pełni również funkcję informacyjną.
Bobry to zwierzęta roślinożerne. W ich diecie można znaleźć około 300 różnych gatunków roślin zielnych i drzewiastych. Żywią się tym co akurat rośnie w wąskiej, 20 metrowej strefie przybrzeżnej, w której żerują. Od wiosny do jesieni zjadają głównie rośliny zielne, pąki, liście i miękkie gałązki drzew, natomiast zimą gałązki, łyko i korę drzew i krzewów, które w pewnym zakresie też sobie magazynują. Najczęściej wybierają gatunki o miękkiej korze jak topole (Populus sp.) i wierzby (Salix sp.), w górach w ich diecie częsty jest buk (Fagus sylvatica), jesion (Fraxinus excelsior), klon jawor (Acer pseudoplatanus).
Choć same bobry jest dość trudno zaobserwować w terenie gdyż zazwyczaj są to zwierzęta ostrożne i płochliwe, bardzo łatwo w miejscach gdzie występują, zauważyć ślady ich obecności np. charakterystycznie pościnane drzewa. Bobry, jak powszechnie wiadomo, słyną bowiem ze swych różnorodnych budowli i z posiadanych umiejętności hydrotechnicznych. Poza człowiekiem i bobrem, niewiele zwierząt potrafi w tak dużym stopniu manipulować dla swoich potrzeb środowiskiem, w którym żyje. Bobry mogą budować dla siebie kilka różnych rodzajów schronień m.in. żeremia oraz nory. Zbudowane z gałęzi i uszczelnione błotem żeremia (wyglądające z daleka jak wrzucony do wody duży stos gałęzi) powstają zwykle w miejscach, gdzie niskie brzegi uniemożliwiają wykopanie systemu nor. Z umieszczonego pod wodą wejścia długi korytarz prowadzi do komory gniazdowej, która znajduje się nad wodą wewnątrz żeremia. Na szczycie żeremia, luźniej ułożone gałęzie tworzą szyb wentylacyjny. W miejscach, gdzie brzeg jest wystarczająco wysoki bobry kopią nory złożone z systemu korytarzy i kilku lub nawet kilkunastu nor położonych na różnych poziomach. Główne wejście do nory znajduje się pod wodą, na brzegu natomiast umieszczone są ujścia kanałów wentylacyjnych. Bobry bardzo dbają aby poziom wody nie opadł i nie odsłonił wejścia do ich schronienia i m.in. dlatego budują tamy. To niestety często rodzi konflikty z miejscowymi rolnikami, którym spiętrzona woda zalewa łąki i pola uprawne. Rolnicy, choć nie wolno tego robić, rozbierają tamy. Dla bobrów jest to jednak kwestia życia i śmierci gdyż podwodne wejścia chronią je przed drapieżnikami dlatego potrafią taką tamę odbudować w ciągu jednej nocy.
Głowacz białopłetwy jest niewielką rybą dorastającą maksymalnie do 15–17 cm długości. Jego ciało ma kształt maczugowaty i jest spłaszczone grzbietobrzusznie co stanowi przystosowanie do przydennego trybu życia w wodach płynących. Ryba posiada dużą i trójkątną głowę z szerokim pyskiem, dwie płetwy grzbietowe, duże wachlarzowate płetwy piersiowe, małe płetwy brzuszne, płetwę odbytową o długości i kształcie podobnym jak druga płetwa grzbietowa oraz zaokrągloną płetwę ogonową. Ubarwienie głowacza ma charakter kryptyczny i umożliwia mu wtopienie się w podłoże. Jest najczęściej szarobrązowe z ciemniejszymi, nieregularnymi poprzecznymi plamami na grzbiecie oraz bokach. Płetwy posiadają poprzeczne paski przebiegające wzdłuż promieni. Skóra nie jest pokryta łuskami.
Głowacz białopłetwy jest rybą krótkowieczną, żyjącą w warunkach naturalnych około 4–5 lat i uzyskującą dojrzałość płciową w drugim lub trzecim roku życia. Nie odbywa długich migracji na tarło, które ma miejsce wczesną wiosną w pobliżu żerowisk. Samica przykleja ikrę do kamienia, na sklepieniu przygotowanego przez samca gniazda. Samiec polewa ikrę mleczem, a następnie opiekuje się potomstwem często pochodzącym od różnych samic.
Głowacz białopłetwy prowadzi mało aktywny i przydenny tryb życia. W ciągu dnia pozostaje w ukryciu, żerowanie rozpoczyna dopiero o zmierzchu. Poluje głównie na larwy owadów (jętek, chruścików, widelnic) oraz na kiełże.
Kumak górski jest niewielkim płazem bezogonowym (do 6 cm długości), bardzo podobnym do występującego na niżu kumaka nizinnego. Dorosłe osobniki kumaków przypominają z wyglądu małą ropuchę. Ciało kumaków jest grzbietobrzusznie spłaszczone, głowa płaska, a pysk zaokrąglony. Źrenica oka ma kształt serca lub trójkąta z wierzchołkiem skierowanym ku dołowi. Skóra kumaka górskiego jest na grzbiecie szorstka z powodu występowania na brodawkach kolców rogowych (u kumaka nizinnego brak kolców i w związku z tym skóra jest gładka). Ubarwienie grzbietu jest zmienne, brązowawe z zielonym odcieniem, szarozielone lub oliwkowe. Zazwyczaj widoczne są na tym tle ciemniejsze plamki. Ubarwienie brzusznej strony ciała pomaga odróżnić kumaka górskiego od nizinnego. Kumak górski po brzusznej stronie na niebieskawym lub granatowym tle, na którym są widoczne nierównomiernie rozmieszczone małe, jasne, niewyraźne punkty, posiada duże żółte lub pomarańczowe plamy zlewające się ze sobą i pokrywające znaczną część brzucha i spodniej strony kończyn. Końce palców zarówno przednich jak i tylnych kończyn są żółte. U kumaka nizinnego żółte plamy są znacznie mniejsze, nie zlewają się ze sobą i pokrywają mniej niż 50% powierzchni brzucha. Dymorfizm płciowy widoczny jest w zasadzie tylko w okresie godowym. U samców na nogach pojawiają się wtedy ciemno zabarwione modzele godowe będące skupiskami rogowych kolców. Modzele godowe ułatwiają samcom uchwycenie samicy (tzw. ampleksus, patrz ciekawostki).
Kumak górski jest gatunkiem ciepłolubnym, po śnie zimowym pierwsze osobniki pojawiają się gdy temperatura powietrza przekroczy 15oC, a temperatura wody 10oC, co zazwyczaj ma miejsce w kwietniu. Gatunek ten przeważającą część życia spędza w wodzie ale zimuje na lądzie. Samiec kumaka górskiego (w przeciwieństwie do kumaka nizinnego) nie posiada rezonatorów dlatego jego głos godowy jest cichy i słyszany tylko z niewielkiej odległości. W okresie godowym samiec obejmuje samicę u nasady tylnych nóg. Gody i składanie jaj mają miejsce kilka razy w okresie od maja do początku sierpnia. Jaja składane są w postaci małych, luźnych kłębów wśród roślinności lub na dnie zbiornika wodnego. Rozwój jaj i kijanek jest uzależniony od temperatury otoczenia. Metamorfoza kijanek następuje po około 60–75 dniach od wylęgnięcia się z jaj. Zdarza się, że kijanki nie zdążą przejść przeobrażenia i zimują co jednak bardzo często kończy się śmiercią. Młode osobniki po metamorfozie opuszczają zbiornik, w którym przyszły na świat i migrują w poszukiwaniu nowego zbiornika wodnego. Co może zaskoczyć wiele osób, kumak jest gatunkiem stosunkowo długowiecznym żyjącym nawet kilkanaście lat.
Traszka karpacka jest niewielkim płazem ogoniastym (długość do 10 cm). Podobnie jak u innych traszek jej ciało jest wydłużone z długim, bocznie spłaszczonym (przystosowanym do pływania) i ostro zakończonym ogonem. Traszki posiadają dwie fazy cyklu życiowego (lądową i wodną), w których wygląd dorosłych osobników znacznie się różni. W fazie lądowej traszki mają matową, ziarnistą na grzbiecie skórę, natomiast w wodzie skóra traszek jest raczej gładka. Ubarwienie strony grzbietowej i boków ciała jest zmienne od jasnobrązowego do ciemnooliwkowego z ciemnymi plamkami. Brzuszna strona jest pomarańczowa lub żółta. Dymorfizm płciowy, dobrze widoczny w okresie godów, które odbywają się w wodzie. W trakcie godów, na ogonie u obu płci wykształcają się fałdy: brzuszny i grzbietowy (przypominające nieco podłużne płetwy), a na końcu ogona samca pojawia się cienka nitka o długości 8 mm. W okresie godowym płazy uzyskują też ciemniejsze i bardziej kontrastowe ubarwienie ciała.
Traszka karpacka w zbiornikach wodnych pojawia się i przystępuje do godów wczesną wiosną (na pogórzach przypada to mniej więcej na połowę marca, im wyżej tym później). Podobnie jak u innych gatunków traszek, również u traszki karpackiej, można zaobserwować ciekawe zachowania godowe. Samiec w trakcie zalotów składa na podłożu spermatofor czyli pakiet nasienia w białkowo-sacharydowej otoczce, a następnie wabi samicę za pomocą falistych ruchów ogona w taki sposób by mogła pobrać spermatofor za pomocą kloaki. Składanie jaj następuje głównie w maju i czerwcu. Jaja składane są pojedynczo i każde (jeżeli jest taka możliwość) jest osobno zawijane w liście roślin wodnych. Larwy wykluwają się po około miesiącu, a ich przeobrażenie następuje od połowy lipca do września. Po bokach głowy larwy posiadają widoczne skrzela. Wyrośnięte larwy przypominają osobniki dorosłe. Wysoko w górach larwy mogą zimować i przeobrażać się dopiero w kolejnym sezonie. Dorosłe osobniki opuszczają zbiorniki wodne już w czerwcu. W sen zimowy traszki zapadają we wrześniu lub październiku.
Traszki są drapieżnikami, ich pokarm w fazie wodnej stanowią głównie żyjące w wodzie larwy owadów m.in. komarów, ochotek, chrząszczy, chruścików, a także skorupiaki wodne. W fazie lądowej traszki żywią się głównie dżdżownicami, małymi stawonogami i ślimakami.
Poczwarówka Geyera to mały ślimak lądowy (muszla osiąga wysokość zaledwie około 2 mm), łatwy do pomylenia z innymi gatunkami poczwarówek, z którymi często występuje na tych samych stanowiskach. Ciało poczwarówki Geyera, podobnie jak innych ślimaków, jest zbudowane z głowy, nogi, płaszcza i worka trzewiowego znajdującego się wewnątrz muszli. Muszla jest prawoskrętna, połyskująca, czerwonobrązowa. Ciało natomiast jest szare, niemal czarne z grubymi czułkami, na których znajdują się oczy. Zaobserwowanie poczwarówki jest bardzo trudne gdyż większość czasu spędza wśród mchów i ściółki gdzie żywi się szczątkami roślin oraz rozwijającymi się na nich glonami, grzybami i bakteriami. Łatwiej ją zauważyć tuż po deszczu lub gdy jest rosa. W zimie hibernuje ukryta w podłożu. Jaja składane są od wiosny do jesieni. Jeden osobnik składa od 1 do 10 jaj, z których po dwóch tygodniach wylęgają się młode ślimaki. Poczwarówki Geyera mogą żyć kilka miesięcy.
Salamandra plamista jest największym w Polsce płazem ogoniastym o długości dochodzącej zwykle do ok. 20 cm, a wyjątkowo nawet do ok. 30 cm. Jej ciało jest krępe, głowa szeroka i płaska, pysk zaokrąglony, a ogon walcowaty i krótszy od reszty ciała. Oczy są wypukłe, z okrągłymi źrenicami. Po obu stronach głowy znajdują się duże parotydy (gruczoły przyuszne, gruczoły jadowe skupione w okolicy zaocznej po obu stronach głowy). Skóra jest gładka, błyszcząca i pokryta licznymi brodawkami. Kontrastowe ubarwienie, czarne z nieregularnymi, dużymi, żółtymi lub żółtopomarańczowymi plamami lub pasami, pełni funkcje odstraszające i informuje potencjalnych napastników, że dany osobnik jest toksyczny. Układ plam jest inny u każdego osobnika. Spotykane, choć bardzo rzadko, są osobniki całkowicie czarne lub białe. Ubarwienia godowego brak. Dymorfizm płciowy (różnice w wyglądzie samców i samic) jest słabo zaznaczony. Samice są bardziej krępe od samców, samce natomiast mają zgrubiały u nasady ogon. Samce i samice nie różnią się ubarwieniem.
Gody mają miejsce jesienią na lądzie co jest zjawiskiem wyjątkowym wśród polskich płazów, odbywających zwykle gody wiosną w wodzie. Salamandra jest jajożyworodna co również jest niespotykane u innych polskich gatunków płazów. Rozwój larw zachodzi w jajowodach. Młode o długości ok. 3 cm, w liczbie nawet do 50, przychodzą na świat w kilku miotach wiosną (od marca do czerwca). Samica rodzi je w czystej, płynącej, płytkiej wodzie (np. na brzegu potoku) ryzykując utonięcie gdyż, w przeciwieństwie do larw, nie potrafi pływać. Młode rodzą się z rozwiniętymi dwoma parami nóg, skrzelami oraz ogonem. Są drapieżne i bardzo żarłoczne. Wyglądem przypominają larwy traszek. Żywią się drobnymi bezkręgowcami: skorupiakami, skąposzczetami, owadami. Po przeobrażeniu, które zwykle następuje po osiągnieciu ok 5 cm długości, wychodzą na ląd. Dojrzałość płciową osiągają po 3–4 latach. Średnio salamandry plamiste na wolności żyją około 10 lat (w niewoli nawet dwa razy dłużej).
Salamandra plamista prowadzi samotniczy, lądowy i skryty tryb życia. Żeruje głównie po deszczu i wieczorem. Jest powolna dlatego jej zdobyczą są zazwyczaj niezbyt szybkie bezkręgowce np. ślimaki.
