Ochrona różnorodności biologicznej w Karpatach
Jednym z największych wyzwań, przed jakimi stoi dziś nasze społeczeństwo, jest ochrona środowiska przy jednoczesnym utrzymaniu rozwoju i wzrostu gospodarczego. W wyniku działalności człowieka nieodwracalnemu zniszczeniu uległy już rozległe obszary środowiska naturalnego. Wciąż jednak istnieją tereny dzikie o wysokiej różnorodności biologicznej, warte znacznych nakładów pracy i środków, które zostały zainwestowane w celu ich ochrony.
Regiony górskie są znane na całym świecie jako centra różnorodności biologicznej, ze względu na bogactwo gatunkowe oraz wysoki poziom endemizmu. W Karpatach, stanowiących naturalny pomost dla migracji gatunków i wymiany genetycznej pomiędzy Europą Zachodnią i Wschodnią, znajdują się jedne z najlepiej zachowanych i najmniej zmienionych działalnością człowieka ekosystemów. Góry te są także miejscem występowania różnorodnych rodzimych gatunków roślin i zwierząt, z których wiele nie występuje nigdzie indziej na świecie. Brak inwestycji i rozwoju gospodarczego tego regionu w czasach komunizmu przyczynił się do zachowania w Karpatach walorów przyrodniczych w większym stopniu niż np. w sąsiednich Alpach. Obecnie, po przystąpieniu większości krajów karpackich do Unii Europejskiej, pojawiają się coraz większe fundusze i możliwości rozwoju, które nierzadko mogą zagrażać różnorodności biologicznej będącej największym, lokalnym kapitałem. Znaczna część karpackiej przyrody znajduje się pod ogromną presją, co osłabia zdolność naturalnych ekosystemów do pełnienia ich cennych funkcji. Nic więc dziwnego, że Karpaty zostały uznane za jeden z krytycznie zagrożonych ekoregionów lądowych na liście Global 200 (https://www.worldwildlife.org/publications/the-global-200-priority-ecoregions-for-global-conservation, dostęp 06.06.2022 r.).
Kraje karpackie, wraz z różnymi organizacjami międzynarodowymi, są świadome wyjątkowości i wrażliwości karpackich ekosystemów. W związku z tym podjęto szereg inicjatyw mających na celu ustanowienie i utrzymanie skutecznej ochrony różnorodnej rodzimej flory i fauny Karpat. Plany ochrony różnorodności biologicznej w Karpatach są kształtowane przez międzynarodowe konwencje, politykę UE, regionalne inicjatywy karpackie, ustawodawstwo krajowe i wreszcie przedsięwzięcia lokalne realizowane za sprawą osób indywidualnych, grup mieszkańców, ekspertów oraz organizacji pozarządowych. Wszystkie te działania skutkują ochroną prawną obszarów i gatunków oraz konkretnymi projektami ochronnymi realizowanymi w terenie.
